PCOS
By Magdalena Pyznar on 5 listopada, 2021 in Blog
PCOS jest schorzeniem związanym z zaburzeniem wydzielania hormonów. Jest ona coraz częstszą chorobą dotykającą kobiety w wieku rozrodczym – ok. 15% populacji płodnych kobiet w Polsce.
PCOS jest chorobą wieloczynnikową, która ma podłoże genetyczne oraz środowiskowe. Dotyczy ona głównie kobiet, które zgłaszają się do ginekologa z powodu:
- braku możliwości zajścia w ciążę
- nieregularne miesiączki, brak owulacji, brak miesiączki
- nadmiernego owłosienia typu męskiego
- przetłuszczających się włosów, trądziku – na twarzy, ciele, plecach
- nadmiaru androgenów
- nieprawidłowego obrazu ultrasonograficznego jajników
Przyczyny PCOS
Obraz choroby jest indywidualny dla każdej kobiety. Hiperandrogenizm jajników prowadzi również do otyłości brzusznej i konsekwencji metabolicznych. U pacjentek z PCOS można również stwierdzić:
- wrodzoną insulinooporność
- Hiperinsulinemię, która skutkuje cukrzycą typu 2
- Nadciśnienie tętnicze
- miażdzycę
Diagnoza
PCOS można stwierdzić, gdy dostrzegamy conajmniej dwa z trzech warunków:
- Brak lub nieregularne miesiączki, kłopoty z owulacją
- Zaburzenia związane z hormonami (androgeny i ich pochodne), które są produkowane w nadmiarze
- Nieprawidłowy obraz ultrasonograficzny jajników
Kompleksowe podejście do pacjentki
Należy stwierdzić, że kobieta z PCOS jest pacjentką wielu lekarzy:
- ginekologa
- endokrynologa
- kardiologa
- diabetologa
- oraz powinna być pod stałą opieką dietetyka.
Rolą w/w osób jest zwrócenie uwagi na 4 główne obszary:
- kontrola masy ciała
- kontrola profilu lipidowego
- kontrola gospodarki węglowodanowej
- wprowadzenie regularnej aktywności fizycznej
Dietoterapia w PCOS
Najważniejszym aspektem powinna być modyfikacja stylu życia z uwzględnieniem stosowania diety ubogoenergetycznej o niskim IG oraz regularną aktywność fizyczną. Celem diety jest ograniczenie uczucia głodu i zapewnienie prawidłowego funkcjonowania organizmu. PCOS sprzyja również miażdżycy oraz hipertriglicerydemii. Należy więc ustalić odpowiednią podaż energii pochodzących z tłuszczów – w szczególności stawia się nacisk na stosunek kwasów tłuszczowych.
W diecie pacjentek z PCOS należy zwiększyć podaż błonnika pokarmowego nawet do 45%. Obniża on bowiem poziom cholesterolu – konsumpcja warzyw i owoców nie powinna zawierać mniej niż 700 g na dzień – w proporcjach 1/4 owoców, 3/4 warzyw. Spożycie białka zaleca się w wysokości 1 g/kg należnej masy ciała. Co ważne powinno się zwiększyć użycie białka roślinnego, ponieważ stwierdzono, że białko zwierzęce zwiększa nawet o 39% ryzyko niepłodności związane z brakiem owulacji.
Pamiętajmy, że zarówno terapia farmakologiczna, jak i terapia niefarmakologiczna powinna być uzależniona od dominujących objawów i powinna być dobrana indywidualnie dla każdej pacjentki. Należy zapobiegać odległym konsekwencjom zespołu PCOS. Leczenie nie ma być kompleksowe i obejmować zaburzenia miesiączkowania, niepłodność, a także niwelować objawy hiperandrogenizmu oraz zaburzenia metaboliczne. W przeciwnym razie zespół policystycznych jajników może spowodować daleko idące spustoszenia w organizmie.